overzicht boeken - vorig boek - volgend boek



bekijk de pagina's

Godefroy Schadow, Physionomies nationale sous observations sur la difference des traits du visage
Berlin, 1835
Bibliotheek Koninklijke Academie voor Schone Kunsten & Ontwerpwetenschappen

Johann Gottfried Schadow (1764-1850) begon zijn opleiding als beeldhouwer bij Jean-Pierre Tassaert, maar trok dan naar Italië om daar te Rome zijn opleiding te vervolmaken. Teruggekeerd in Berlijn werd hij, in opvolging van zijn voormalig leermeester, als hofbeeldhouwer en secretaris van de Academie aangenomen. Hij is vooral bekend voor zijn bustes waarvan hij er meer dan honderd zou gemaakt hebben, van bekende persoonlijkheden zoals Goethe, Fichte en Frederik de Grote, van wie hij de hofbeeldhouwer was.
In dit boek, dat als een vervolg wordt aanzien op zijn publicatie over Polykleitos, bekijkt Schadow de fysionomie van de gezichten van de verschillende 'types' van mensen. Hij bespreekt zowel de structuur van de schedels van de diverse rassen en nationaliteiten, als hoe dit uiteindelijk resulteert in de gelaatstrekken.

Impressie

Schadow was een neoclassicistisch beeldhouwer (van o.a. de ornamenten op het Brandenburger Tor) en directeur van de Berlijnse academie en heeft deze publicatie voltooid op hoge leeftijd.
Voor een correcte appreciatie dienen we ons als eenentwintigste-eeuwse lezers even te verplaatsen in tijd en ruimte. Gespeend van het rijke hedendaagse spectrum aan beeldmateriaal, had de negentiende-eeuwse geïnteresseerde heel wat minder studiemateriaal ter beschikking. Binnen de romantische en verlichte traditie verschenen talrijke documentaire publicaties als deze; (pseudo) wetenschappelijke tijdsdocumenten die vandaag haast aandoenlijk overkomen.

Vanuit een vaak etnocentristisch wereldbeeld beschreef Schadow de verschillende wereldrassen met precisie en grote ernst. Wellicht weinig wetenschappelijk, clichématig en -occasioneel- racistisch zijn indrukken die je te binnen springen.
De onmiskenbare charme wordt echter samengevat in de geschreven inleiding van de auteur; de talrijke jonge (sier)kunstenaars te helpen in een accurate weergave van het -lang nog niet ingeburgerde - multiculturele mensbeeld.

Eric Ubben (departementshoofd)